Böcek ve Hayvan ısırıkları
Arkadaşlar özellikle yaz aylarında artan böcek ve hayvan ısırmalarına karşı bilgili olmakta herzaman fayda vardır.
ARILAR
-Balarısı, yabanarısı, eşekarısı, yellow jacket ve karınca sokmaları
-Balararısının iğnesi kancalıdır, bu yüzden geri çekemez,
-Ani ağrı,şişme,ısı artışı ve kızarıklıktır.
-Buz uygulaması hastayı rahatlatabilir.
-Balarısının iğnesi çıkartılır; çıkartılma işlemi cımbız veya forseps ile yapılmalı, sıkılmamalıdır.
-Sokmalara karşı proflaksi
-Yaygın kaşıntı ve yanma, ürtiker, dudaklar ve dilin şişmesi, bronkospazm ve hırıltı, göğüste sıkıntı ve öksürük, dispne, anksiyete, karın krampları ve bazen solunum yetmezliği oluşabilir.
-O2 verilmeli, hava yolu açık tutulmalıdır.
-Venöz turnikeler sokulan yerin distal ve proximaline yerleştirilmelidir.
-İğneyi çıkarmak için bıçakla yara köşesini çıkarabiliriz.
-Buz tatbiki yapılır, absorbsiyonu yavaşlatır.
-Kullanılan ilaçlar ;
-Epinefrin; bronkodilatasyon; 0,5 ml. 1/1000”lik İM veya SC yapılır.
-Antihistaminikler ; antialerjik
AKREP
-Akrep sokmaları
-Şişme, ağrı ve renk değişikliği olur
-Şiddetli dolaşım kollabsına neden olur
-Antivenin antiserumdur.
-Arizona akrebi ve israil altın akrebi en meşhurlarıdır.
Örümcek
Karadul ve Keşiş örümceği tehlikelidir.
KARADUL
-Isırılan bölge hissisleşene kadar kişi ısırıldığını anlamayabilir
-Zehir nörotoksiktir, spinal sinir merkezlerine direkt etki yapar
-Şiddetli krampları, karın kaslarının tahta sertliğinde olması, göğüste sıkıntı ve 24 saatten sonra solunum zorluğu oluşur.
-Alt kısım ısırıklarında batın semptomları daha spesifiktir.
-Baş dönmesi, terleme, bulantı, kusma ve deri döküntüleri görülür.
-Ölüm seyrektir, genelde 48 saatte şikayet azalır.
-Buz kompres ve temel destek tedavisi
KEŞİŞ ÖRÜMCEĞİ
-Kahverengidir
-Zehir lokal, şiddetli doku hasarına neden olur
-Lokal gangren hemen ted edilmezse ülser oluşur
-Isırık başta ağrısız fakat saatler içinde ağrılı hal alır.
-Spesifik antivenin yoktur
-Tedavi temel destektir.
YILAN
-Zehirsiz yılanın diş izi ; nal şeklindedir
-Zehirli yılanın diş izi ; aralarında yarım inç mesafe bulunan, etraflarında şişme, ağrı, renk değişikliği olan 2 adet küçük delik şeklindedir.
-Bazen zehirsiz de ek bazı dişler yanıltabilir.
-İzlenecek yol ;
-Hasta sakinleştirilir, yatırılır ve hareketsiz olması söylenir
-Isırık alanı lokalize edilerek nazikçe su sabun veya hafif bir antiseptikle temizlenir.
-Zehirli diş izlerinin üstüne ve altına venöz sirkülasyonu önleyebilecek (venöz turnike) şekilde yumuşak lastik tüpler bağlanır.Extremitenin distalindeki nabazanlar kaybolmamalıdır. Bu manevranın amacı extremite venlerinde zehirin yayılmasını sınırlamaktır
-Bir atelle extremite hareketsiz hale getirilir.
-Vital bulgular, kanbasıncı, nabız ve solunum moniterize edilir
-Şok varsa şok pozisyonu ver
-Yılan öldürülürse oda poşetle götürülmelidir.
-Hastaneye hemen naklet
-Kusma için uyanık ol
-Ağızdan kesinlikle birşey vermeyin
Köpek ısırıkları
-Tetanoz proflaksisine ihtiyaç gösterir
-Kuru steril bir örtü yaraya konur ve nakledilir.
-Kuduz gelişimi önlenmesi açısından önlem alınır
-Sincap, yarasa, fare, fok, kokarca ve rakunlarda kuduz açısından risklidir.
-Kuduz şüphesi varsa hayvan gözlenir
İnsan ısırıkları
-Bandaj veya atelle immobilize edilir, kuru steril bir örtüyle kapatılır, yara cerrahi olarak temizlenir ve antibiyotik ted başlanır.
DENİZ HAYVANLARI
PORTEKİZLİ SAVAŞÇI
-Deniz anasının, Portekizli savaşçının, çeşitli anemonlar, mercanlar veya hidraların sokmalarında hasta sudan çıkartılır ve etkilenmiş alana alkol dökülür.
-Bu bölgeye önce proteolitik enzim sonra talk pudrası dökülür.
-Deniz kestaneleri , kedi balığı gibi dikenli balıkların yaralanmalarından bu kısım hareketsiz hale getirilir ve 30 dk sıcak suya sokulur.Sıcak su ağrıyı azaltır.
-Tetanoz proflaksisi önemlidir.
Kenelere de çok dikkat etmek gerekiyor.Kırım - Kongo Kanamalı Ateşi'ne yol açan bu böceklerden korunmak için diğer önlemlerin yanında evcil hayvanlarınızı (kedi,köpek gibi tüylü olanlar) sık sık temizleyip kontrol edin. Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için haşere kovucu ilaçlar (repellent) olarak bilinen böcek kaçıranlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir.Bunlar sıvı, losyon, krem, katı yağ veya aerosol şeklinde hazırlanan maddeler olup, cilde sürülerek veya elbiselere emdirilerek uygulanabilmektedir.